X

قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَسْتُمْ عَلَى شَيْءٍ حَتَّىَ تُقِيمُواْ التَّوْرَاةَ وَالإِنجِيلَ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِّنْهُم مَّا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا فَلاَ تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ ﴿68﴾ إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَادُواْ وَالصَّابِؤُونَ وَالنَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وعَمِلَ صَالِحًا فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿69﴾ لَقَدْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَأَرْسَلْنَا إِلَيْهِمْ رُسُلاً كُلَّمَا جَاءهُمْ رَسُولٌ بِمَا لاَ تَهْوَى أَنْفُسُهُمْ فَرِيقًا كَذَّبُواْ وَفَرِيقًا يَقْتُلُونَ ﴿70﴾ وَحَسِبُواْ أَلاَّ تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُواْ وَصَمُّواْ ثُمَّ تَابَ اللّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُواْ وَصَمُّواْ كَثِيرٌ مِّنْهُمْ وَاللّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ ﴿71﴾ لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَقَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَيهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ ﴿72﴾ لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ ثَالِثُ ثَلاَثَةٍ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلاَّ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِن لَّمْ يَنتَهُواْ عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿73﴾ أَفَلاَ يَتُوبُونَ إِلَى اللّهِ وَيَسْتَغْفِرُونَهُ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿74﴾ مَّا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كَانَا يَأْكُلاَنِ الطَّعَامَ انظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الآيَاتِ ثُمَّ انظُرْ أَنَّى يُؤْفَكُونَ ﴿75﴾ قُلْ أَتَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَ يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلاَ نَفْعًا وَاللّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿76﴾ قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلاَ تَتَّبِعُواْ أَهْوَاء قَوْمٍ قَدْ ضَلُّواْ مِن قَبْلُ وَأَضَلُّواْ كَثِيرًا وَضَلُّواْ عَن سَوَاء السَّبِيلِ ﴿77﴾ لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذَلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُواْ يَعْتَدُونَ ﴿78﴾ كَانُواْ لاَ يَتَنَاهَوْنَ عَن مُّنكَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا كَانُواْ يَفْعَلُونَ ﴿79﴾ تَرَى كَثِيرًا مِّنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنفُسُهُمْ أَن سَخِطَ اللّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ ﴿80﴾ وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِالله والنَّبِيِّ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِيَاء وَلَكِنَّ كَثِيرًا مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ ﴿81﴾ لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الْيَهُودَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُواْ وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَّوَدَّةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ قَالُوَاْ إِنَّا نَصَارَى ذَلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَرُهْبَانًا وَأَنَّهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ ﴿82﴾ وَإِذَا سَمِعُواْ مَا أُنزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَى أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُواْ مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ ﴿83﴾ وَمَا لَنَا لاَ نُؤْمِنُ بِاللّهِ وَمَا جَاءنَا مِنَ الْحَقِّ وَنَطْمَعُ أَن يُدْخِلَنَا رَبَّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ ﴿84﴾ فَأَثَابَهُمُ اللّهُ بِمَا قَالُواْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَذَلِكَ جَزَاء الْمُحْسِنِينَ ﴿85﴾ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ ﴿86﴾


ای پیامبر! بگو اي اهل کتاب! تا تورات و انجيل و آنچه که از جانب پروردگارتان بسويتان نازل شده را بر پا نداريد بر چيزي از حق استوار نيستيد ، و ای پیامبر! آنچه که از جانب پروردگارت برتو نازل شده کفرو طغيان بسياري از آنها را خواهد افزود ، پس بر قوم کافران اندوهگين مباش (68) البته مسلمانان و يهوديان و ستاره پرستان و مسيحيان ، هر کس که به خداوند و روز آخرت ايمان آورده و عمل شايسته کند نه نگراني داشته باشد و نه اندوهگين باشد (69) البته پيمان بني اسرائيل را گرفتيم و رسولاني بسويشان فرستاديم ، هر بار که رسولي بسويشان آمد که مخالف هواي نفس شان بود ، عده اي را تکذيب و عدّه اي را کشتند (70) و چنين پنداشتند که امتحاني نخواهد بود و کور و کر شدند ، آنگاه خداوند به توبه، به آنها بازگشت ، آنگاه باز هم بسياري از آنها کور و کر شدند ، و خداوند به آنچه ميکنند بيناست (71)کساني که گفتند که خداوند همان مسيح پسر مريم است . کفر ورزيدند ، در حاليکه مسيح گفت اي بني اسرائيل خداوند را كه پروردگارم و پروردگار خودتان است عبادت کنيد ، زيرا کسي که به خداوند شرک ورزد البته خداوند بهشت را بر او حرام خواهد کرد ، و جايگاهش آتش خواهد بود ، و ياوراني نخواهند داشت (72) کساني که گفتند خداوند سومي آن سه تاست ، کفر ورزيدند و خدائي جز خداي واحد نيست ، واگر از آنچه ميگويند دست نکشند به کافرانِ آنها عذابي دردناک خواهد رسيد (73) آيا بسوي خدا توبه نمي کنند و از او آمرزش نميخواهند ، در حاليکه خداوند آمرزگار مهربان است؟ (74) مسيح پسر مريم جز رسولي نبود که قبل از او نيز رسولاني گذشتند و مادرش هم بسيار راستگو بود . آنها غذا ميخوردند . ببين چگونه آيات را برايشان بيان مي کنيم آنگاه ببين به کجا رانده ميشوند (75) بگو آيا بجاي خدا چيزي را عبادت مي کنيد که برايتان مالک نفع و ضرري نيستند؟ در حاليکه خداوند شنواي داناست (76) بگو اي اهل کتاب! در دينتان به ناحق غلوّ نکنيد و از هوا و هوسِ قومي پيروي نكنيد که قبلا گمراه شده­اند ، و عده زيادي را هم گمراه کرده اند ، و از راه معتدل دور گشته اند (77) کافران بني اسرائيل بر زبان داود و عيسي پسر مريم لعنت شدند ، بخاطر عصياني که مي­ورزيدند و تجاوزي که مي­نمودند (78) آنها از کارهاي ناپسند نهي نمي­نمودند . چه کار زشتي بود كه مي­کردند (79) بسياري از منافقان و سست ایمانان را مي بيني که کافران را به دوستي و سرپرستي ميگيرند . چيزي که براي خويش پيش مي­فرستند چه بد است ، نتيجه اش اين است که خداوند بر آنان خشم کند و در عذاب جاودان باشند (80) و اگر به خداوند و پيامبر و آنچه بر اونازل شده ايمان مي آوردند ، آنها را دوستان و سرپرستان خويش نمي گرفتند وليکن بسياري از آنها فاسقانند (81) ای پیامبر! از لحاظ دشمني با مسلمانان ، يهوديان و مشرکان را شديد ترين دشمنان خواهي يافت ، و از لحاظ دوستي نسبت به آنان ، نزديکترين کسان آنهائي هستند که ميگويند مسيحي هستيم . و آن به اين علت است که کشيشان و راهبان از آنها هستند و گردنكشي نمي كنند (82) و هنگامي که به آنچه بر رسول خدا نازل شده گوش ميدهند ، مي بيني از چشمشان اشک سرازير شده ، بخاطرآنچه که از حق شناخته اند ، و ميگويند پروردگارا ايمان آورديم پس ما را از گواهان بنويس (83) وچه مان شده که ايمان به خدا و آنچه که از حق بسويمان آمده نياوريم؟ در حاليکه اميد داريم که پروردگارمان ما را در ميان صالحان قرار دهد؟ (84) و خداوند بسبب آنچه که گفتند به بهشتهائي که نهرها در آن جاري است پاداششان داد که در آن جاودان خواهند بود و اين پاداش نيکوکاران است (85) و کافران و تکذيبگران آياتمان اهل جهنم خواهند بود (86)

قبلی:  سوره مائده سوره مائده
بعدی:  سوره مائده سوره مائده
Print
4 بار مطالعه شده است

پیش تفسیر

1 – استخراج عصاره محتوای سوره و پاراگراف (راه اول)

اول (چنانکه بارها و بارها دیده اید) عصاره محتوای سوره را استخراج میکنیم: 

طرز استخراج عصاره محتوای سوره را (یعنی «درس» سوره را)  در قسمت اول ارائه کرده ایم که مطابق ذیل است:

درس: احکامي فردي و اجتماعي با زمينه" اي مسلمانان کفار ويهود و نصاري چنين اند شما آنطور نباشيد".

برآیند درسِ فوق و متن پاراگراف درب خواهد بود، به شرح ذیل:

درب: ای مسلمانان! خداوند به حقایق کار دارد نه به اسامی. سعی کنید به حقیقت دین خویش عمل کنید و مبادا در دین تان به غلوّ دچار شوید و یهودیان چنین­اند و مبادا تحت سلطه آنان در آئید و از بین اهل کتاب، در مجموع، مسیحیان نسبت به اسلام کمتر دشمنی می­ورزند.

2 - استخراج عصاره محتوای پاراگراف (راه دوم)

ریز کردن پاراگراف تا حد امکان:

1

قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَسْتُمْ عَلَى شَيْءٍ حَتَّىَ تُقِيمُواْ التَّوْرَاةَ وَالإِنجِيلَ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِّنْهُم مَّا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا فَلاَ تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ ﴿68﴾

ریزدرب: ای پیامبر! اهل کتاب بدون عمل کردن به کتاب شان چه ارزشی دارند؟

2

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَادُواْ وَالصَّابِؤُونَ وَالنَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وعَمِلَ صَالِحًا فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿69﴾

ریزدرب: خداوند به اسامی کاری ندارد، بلکه به حقایق کار دارددارند؟

3

لَقَدْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَأَرْسَلْنَا إِلَيْهِمْ رُسُلاً كُلَّمَا جَاءهُمْ رَسُولٌ بِمَا لاَ تَهْوَى أَنْفُسُهُمْ فَرِيقًا كَذَّبُواْ وَفَرِيقًا يَقْتُلُونَ ﴿70﴾ وَحَسِبُواْ أَلاَّ تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُواْ وَصَمُّواْ ثُمَّ تَابَ اللّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُواْ وَصَمُّواْ كَثِيرٌ مِّنْهُمْ وَاللّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ ﴿71﴾

ریزدرب: یهودیان بدترین رفتار را داشتند

4

لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَقَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اعْبُدُواْ اللّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَيهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ ﴿72﴾ لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ ثَالِثُ ثَلاَثَةٍ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلاَّ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِن لَّمْ يَنتَهُواْ عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿73﴾ أَفَلاَ يَتُوبُونَ إِلَى اللّهِ وَيَسْتَغْفِرُونَهُ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿74﴾ مَّا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كَانَا يَأْكُلاَنِ الطَّعَامَ انظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الآيَاتِ ثُمَّ انظُرْ أَنَّى يُؤْفَكُونَ ﴿75﴾ قُلْ أَتَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَ يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلاَ نَفْعًا وَاللّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿76﴾

ریزدرب: مسیحیان از لحاظ عقیده بدترین اند

5

قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلاَ تَتَّبِعُواْ أَهْوَاء قَوْمٍ قَدْ ضَلُّواْ مِن قَبْلُ وَأَضَلُّواْ كَثِيرًا وَضَلُّواْ عَن سَوَاء السَّبِيلِ ﴿77﴾ لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذَلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُواْ يَعْتَدُونَ ﴿78﴾ كَانُواْ لاَ يَتَنَاهَوْنَ عَن مُّنكَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا كَانُواْ يَفْعَلُونَ ﴿79﴾ تَرَى كَثِيرًا مِّنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنفُسُهُمْ أَن سَخِطَ اللّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ ﴿80﴾ وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِالله والنَّبِيِّ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِيَاء وَلَكِنَّ كَثِيرًا مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ ﴿81﴾ لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الْيَهُودَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُواْ وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَّوَدَّةً لِّلَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ قَالُوَاْ إِنَّا نَصَارَى ذَلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَرُهْبَانًا وَأَنَّهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ ﴿82﴾ وَإِذَا سَمِعُواْ مَا أُنزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَى أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُواْ مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ ﴿83﴾ وَمَا لَنَا لاَ نُؤْمِنُ بِاللّهِ وَمَا جَاءنَا مِنَ الْحَقِّ وَنَطْمَعُ أَن يُدْخِلَنَا رَبَّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ ﴿84﴾ فَأَثَابَهُمُ اللّهُ بِمَا قَالُواْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَذَلِكَ جَزَاء الْمُحْسِنِينَ ﴿85﴾ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ ﴿86﴾

ریزدرب: ای پیامبر! از لحاظ رفتاری یهودیان بدترین، و مسیحیان بهترین اند

تقطیع:

در فوق دیده اید که ما پاراگراف را به تعدادی «ریزپاراگراف» تجزیه کرده ایم.

اصلی-فرعی

قسمت هایی را که می بینید فوقا با حروف پر رنگ (بولد) کار کرده ایم، اصلی است.

لُبّ مطلب:

با توجه به ریزپاراگراف ها، و ریزدربها، و جمع بندیِ ریزدرب ها، همان درب پاراگراف که فوقا می بینید حاصل خواهد شد و البته توجه دارید که درب مذکور از راه محاسبه استخراج شده است.

3 – از اول تا اینجا

در پاراگراف 1 به تشریع برخی از احکام مبتلی به و نیز احکام عبادی و اجتماعی می پردازد .

در پاراگراف 2 می فرماید : ای اهل کتاب عقایدتان باطل و اعمالتان خلاف، و اینک حجت برشما تمام شده است .

در پاراگراف 3 می فرماید : ای مسلمانان ! مانند یهودیان نباشید که علیرغم شناخت حق، حتی درچیزی که بسیار به نفع شان بود ، حاضرنبودند زحمتی به خویش بدهند و مراقب حسادت یهودیان برخودتان باشید .

در پاراگراف 4 برخی احکام اجتماعی را تشریع  می فرماید و به توصیف رفتارهای باطل یهودیان و نکوهش آنها می پردازد .

در پاراگراف 5 می فرماید : ای مسلمانان ! مانند اهل کتاب نباشید که به محتویات کتابهای خودشان عمل نمی کنند و با مسلمانان دشمنی می ورزند و راجع به خداوند عقاید باطل دارند .

در پاراگراف 6 می فرماید : ای پیامبر! با خاطر آسوده آن پیام مهم ما را ابلاغ کن.

در این پاراگراف می فرماید : ای مسلمانان ! به مسلمانی تان ننازید ، خداوند به اسامی کارندارد بلکه به حقیقت ها کار دارد و مبادا مانند مسیحیان دردین خویش دچارغلوّ شوید و نزدیک­ترین مردم به مسلمانان مسیحیان و دورترین آنها یهودیان و کافران هستند و رفتار یهودیان و منافقان بد است ، از آن رفتارها دوری گزینید .

4 - سوالات

1-در« كَانَا يَأْكُلاَنِ الطَّعَامَ » (آیه75)کدام وجه از وجوه ضدّ الوهیتی به وضوح دیده میشود؟

2- اگربخواهیم حرف «و» درجمله« وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ » (آیه74) را به فارسی ترجمه کنیم ، به ازاء آن چه بایدبگذاریم؟ (درحالیکه؟ و ؟ یا.....؟)

5 - حدسیاتی از اوضاع و احوال آن روزها

از آیه 68 فهمیده میشود یهودیان و مسیحیان حتی به آن تورات و انجیلی که در نزدشان بود ، نیز ، مقید نبودند .

از آیه 77 فهمیده میشود یهودیان و مسیحیان در عقایدشان «غلوُ» وجود داشت (که در سوره بقره و جاهای دیگر دیده بودیم که میگفتند بهشت فقط مخصوص یهودی و مسیحی است و امثال این چیزها)

از آیه 82 معلوم میشود در آن روزها ، در حوزه نفوذ مسلمانان هنوز مشرکان هم وجود داشتند ، البته آنها مشرکان عقیدتی بودند ، و گرنه رسمیتی نداشتند، و این نوع مشرکان و نیز یهودیان بیشترین دشمنی را با اسلام اعمال میکردند ولی از آیه های 83 تا 86 معلوم میشود دشمنی مسیحیان در مقایسه با آنها بسیار کمتر بود ، گرچه در داخل مسحیت برخی کسانی بودند که آنقدر خالص بودند که مورد تجلیل خداوند قرار گرفته اند .

6 - آیات برجسته این پاراگراف

آیه 69 به علت شباهت کاملی که به آیه 62 سوره بقره دارد و خود آن از آیات برجسته بود، برجسته است.

آیه 82 از لحاظ تعیین دوست و دشمن (در زمان نزول این آیات) برجستگی دارد.

7 - در این پاراگراف کدام فقرات فوق ذهنیات مخاطبان اولیه است؟

(این قسمت جواب سروش و شبستری است که گفته اند قرآن فوق ذهنیات مخاطبان اولیه ندارد)

آیه های 85 و 86 از آنجا که «قیامتی» است، کلا بالاتر از ذهنیات هر بنی بشری است، و طبعا در مورد مخاطبان اولیه نیز همچنین.

8 - مخاطبان اولیه از این پاراگراف چه تلقیی  میداشتند؟

مخاطب های اولیه نیز از این پاراگراف همان تلقی را میداشته اند که ما .

9 - چه عناصر فرا زمانی و فرا مکانی در این پاراگراف هست؟

1 - ای مسلمانان! خداوند به حقایق کار دارد نه به اسامی

2 - سعی کنید به حقیقت دین خویش عمل کنید

3 - مبادا در دین تان به غلوّ دچار شوید

 4 - یهودیان چنین­اند و مبادا تحت سلطه آنان در آئید

5 - از بین اهل کتاب، در مجموع، مسیحیان نسبت به اسلام کمتر دشمنی می­ورزند.

10 – کدام عناصر این پاراگراف «برای اولین بار» است؟

غیر از آیه های 69 و 70 و 74 و 76 و 86 ، بقیه آیه های این پاراگراف «برای اولین بار» است.

شرح مختصر

کلیدهای تفسیری

بحث متنی

آیات 83 و 84 و 85 فرع بر 8 کلمه آخر آیه 82 می­باشند.لذا آیه­های اصلی پاراگراف آیه­های 82 و 86 است.

حرف آخر

نظیر آیه 69 را در سوره بقره آیه 62 دیدیم و این آیه که در آخرین سوره نازله قرآنی است دیگر قابل نسخ نیست و «حرف آخر» است و خداوند در آن بوضوح فرموده به اسامی اهمیتی نمی­دهد بلکه به حقایق اهمیت می­دهد.

اینکه مردم مسلمان و یهودی و مسیحی و ستاره­پرست باشند، نوعی «اسم» است. هر کس اعم از اینکه چه «اسمی» دارد، اگر به خداوند و آخرت ایمان داشته باشد و عمل صالح کند رستگار است.

البته در ذیل آیه­ای در سوره آل­عمران که فرموده «کسی که دینی غیر از اسلام را بخواهد هرگز از او قبول نخواهد شد» شرحی عرض کردیم که مغایر عرض فعلی نیست و مسلمانِ شناسنامه­ای بودن افتخاری ندارد و اگر ما مثلاً در انگلستان و در قرن هجده و در خانواده­ای مسیحی بدنیا آمده بودیم آیا مسلمان و شیعه می­شدیم؟

احتمال آن آنقدر ناچیز است که به صفر نزدیک­تر است و در آنصورت وضع ما در آخرت چه می­شد؟

 آیه فوق می­فرماید اگر چنان می­شد در صورتیکه به خدا (در همان چارچوب­های اعتقادی آنها) و به آخرت (در حد همان ذهنیات)، اعتقاد داشته و عمل شایسته می­کردیم، اهل بهشت می­شدیم.

این قول صریح قرآن است و در آخرین سوره آن نیز هست و چیزی هم آن را نسخ ننموده است.

تفاوت آشکار

آیات 72تا76 انتقاد از مسیحیان است، اما برعکس یهودیان، از اعمالشان نیست بلکه از اقوال و عقایدشان است. در حالی که نکوهش یهودیان در قرآن، اغلب از اعمال و رفتارشان است .

ترجمه تفسیریِ آزاد

ای پیامبر! بگو اي اهل کتاب! تا تورات و انجيل و آنچه که از جانب پروردگارتان بسويتان نازل شده را بر پا نداريد بر چيزي از حق استوار نيستيد ، و ای پیامبر! آنچه که از جانب پروردگارت برتو نازل شده کفرو طغيان بسياري از آنها را خواهد افزود ، پس بر قوم کافران اندوهگين مباش (68) البته مسلمانان و يهوديان و ستاره پرستان و مسيحيان ، هر کس که به خداوند و روز آخرت ايمان آورده و عمل شايسته کند نه نگراني داشته باشد و نه اندوهگين باشد (69) البته پيمان بني اسرائيل را گرفتيم و رسولاني بسويشان فرستاديم ، هر بار که رسولي بسويشان آمد که مخالف هواي نفس شان بود ، عده اي را تکذيب و عدّه اي را کشتند (70) و چنين پنداشتند که امتحاني نخواهد بود و کور و کر شدند ، آنگاه خداوند به توبه، به آنها بازگشت ، آنگاه باز هم بسياري از آنها کور و کر شدند ، و خداوند به آنچه ميکنند بيناست (71)کساني که گفتند که خداوند همان مسيح پسر مريم است . کفر ورزيدند ، در حاليکه مسيح گفت اي بني اسرائيل خداوند را كه پروردگارم و پروردگار خودتان است عبادت کنيد ، زيرا کسي که به خداوند شرک ورزد البته خداوند بهشت را بر او حرام خواهد کرد ، و جايگاهش آتش خواهد بود ، و ياوراني نخواهند داشت (72) کساني که گفتند خداوند سومي آن سه تاست ، کفر ورزيدند و خدائي جز خداي واحد نيست ، واگر از آنچه ميگويند دست نکشند به کافرانِ آنها عذابي دردناک خواهد رسيد (73) آيا بسوي خدا توبه نمي کنند و از او آمرزش نميخواهند ، در حاليکه خداوند آمرزگار مهربان است؟ (74) مسيح پسر مريم جز رسولي نبود که قبل از او نيز رسولاني گذشتند و مادرش هم بسيار راستگو بود . آنها غذا ميخوردند . ببين چگونه آيات را برايشان بيان مي کنيم آنگاه ببين به کجا رانده ميشوند (75) بگو آيا بجاي خدا چيزي را عبادت مي کنيد که برايتان مالک نفع و ضرري نيستند؟ در حاليکه خداوند شنواي داناست (76) بگو اي اهل کتاب! در دينتان به ناحق غلوّ نکنيد و از هوا و هوسِ قومي پيروي نكنيد که قبلا گمراه شده­اند ، و عده زيادي را هم گمراه کرده اند ، و از راه معتدل دور گشته اند (77) کافران بني اسرائيل بر زبان داود و عيسي پسر مريم لعنت شدند ، بخاطر عصياني که مي­ورزيدند و تجاوزي که مي­نمودند (78) آنها از کارهاي ناپسند نهي نمي­نمودند . چه کار زشتي بود كه مي­کردند (79) بسياري از منافقان و سست ایمانان را مي بيني که کافران را به دوستي و سرپرستي ميگيرند . چيزي که براي خويش پيش مي­فرستند چه بد است ، نتيجه اش اين است که خداوند بر آنان خشم کند و در عذاب جاودان باشند (80) و اگر به خداوند و پيامبر و آنچه بر اونازل شده ايمان مي آوردند ، آنها را دوستان و سرپرستان خويش نمي گرفتند وليکن بسياري از آنها فاسقانند (81) ای پیامبر! از لحاظ دشمني با مسلمانان ، يهوديان و مشرکان را شديد ترين دشمنان خواهي يافت ، و از لحاظ دوستي نسبت به آنان ، نزديکترين کسان آنهائي هستند که ميگويند مسيحي هستيم . و آن به اين علت است که کشيشان و راهبان از آنها هستند و گردنكشي نمي كنند (82) و هنگامي که به آنچه بر رسول خدا نازل شده گوش ميدهند ، مي بيني از چشمشان اشک سرازير شده ، بخاطرآنچه که از حق شناخته اند ، و ميگويند پروردگارا ايمان آورديم پس ما را از گواهان بنويس (83) وچه مان شده که ايمان به خدا و آنچه که از حق بسويمان آمده نياوريم؟ در حاليکه اميد داريم که پروردگارمان ما را در ميان صالحان قرار دهد؟ (84) و خداوند بسبب آنچه که گفتند به بهشتهائي که نهرها در آن جاري است پاداششان داد که در آن جاودان خواهند بود و اين پاداش نيکوکاران است (85) و کافران و تکذيبگران آياتمان اهل جهنم خواهند بود (86)

 

 

دی ان ان