X

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ خُذُواْ حِذْرَكُمْ فَانفِرُواْ ثُبَاتٍ أَوِ انفِرُواْ جَمِيعًا ﴿71﴾ وَإِنَّ مِنكُمْ لَمَن لَّيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُن مَّعَهُمْ شَهِيدًا ﴿72﴾ وَلَئِنْ أَصَابَكُمْ فَضْلٌ مِّنَ الله لَيَقُولَنَّ كَأَن لَّمْ تَكُن بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يَا لَيتَنِي كُنتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِيمًا ﴿73﴾ فَلْيُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا بِالآخِرَةِ وَمَن يُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ فَيُقْتَلْ أَو يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا ﴿74﴾ وَمَا لَكُمْ لاَ تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاء وَالْوِلْدَانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ وَلِيًّا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ نَصِيرًا ﴿75﴾ الَّذِينَ آمَنُواْ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُواْ أَوْلِيَاء الشَّيْطَانِ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَعِيفًا ﴿76﴾ أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّواْ أَيْدِيَكُمْ وَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً وَقَالُواْ رَبَّنَا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتَالَ لَوْلا أَخَّرْتَنَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ قُلْ مَتَاعُ الدَّنْيَا قَلِيلٌ وَالآخِرَةُ خَيْرٌ لِّمَنِ اتَّقَى وَلاَ تُظْلَمُونَ فَتِيلاً ﴿77﴾ أَيْنَمَا تَكُونُواْ يُدْرِككُّمُ الْمَوْتُ وَلَوْ كُنتُمْ فِي بُرُوجٍ مُّشَيَّدَةٍ وَإِن تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُواْ هَذِهِ مِنْ عِندِ اللّهِ وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُواْ هَذِهِ مِنْ عِندِكَ قُلْ كُلًّ مِّنْ عِندِ اللّهِ فَمَا لِهَؤُلاء الْقَوْمِ لاَ يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثًا ﴿78﴾ مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولاً وَكَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا ﴿79﴾ مَّنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللّهَ وَمَن تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا ﴿80﴾ وَيَقُولُونَ طَاعَةٌ فَإِذَا بَرَزُواْ مِنْ عِندِكَ بَيَّتَ طَآئِفَةٌ مِّنْهُمْ غَيْرَ الَّذِي تَقُولُ وَاللّهُ يَكْتُبُ مَا يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ وَكَفَى بِاللّهِ وَكِيلاً ﴿81﴾ أَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِندِ غَيْرِ اللّهِ لَوَجَدُواْ فِيهِ اخْتِلاَفًا كَثِيرًا ﴿82﴾ وَإِذَا جَاءهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُوْلِي الأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلاَّ قَلِيلاً ﴿83﴾  فَقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ تُكَلَّفُ إِلاَّ نَفْسَكَ وَحَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَسَى اللّهُ أَن يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَاللّهُ أَشَدُّ بَأْسًا وَأَشَدُّ تَنكِيلاً ﴿84﴾


اي مسلمانان! آمادگيِ دفاعی تان را حفظ كنيد ، سپس دسته دسته يا دستجمعي بسوي جهاد حرکت کنيد (71) و در بین شما کساني هستند که کندي مي کنند ، و اگر به شما مصيبتي رسيد ميگويند خداوند بمن لطف کرد که با آنها شهيد نشدم (72) و اگر فضلي از جانب خداوند به شما رسيد گوئي که اصلا دوستيي بين آنها و شما نبوده،  ميگويند کاش با آنها بودیم و جايزه بزرگي ميبردیم (73) پس شما مانند آنها مباشید بلکه طوری باشید که زندگي دنيا را به آخرت ميفروشند و راه خدا بجنگید ، و کسي که در راه خدا بجنگد و کشته شود يا پيروزشود بزودي پاداشي عظيم به او ميدهيم (74) و چه تان است که در راه خدا و مردان و زنان و بچگاني که ضعيف نگهداشته شده اند نمي جنگيد؟ که ميگويند پروردگارا ما را از اين شهري که اهلش ظالمند خارج کن ، و از جانب خويش برايمان سرپرستي قرار داده ، و از جانب خويش برايمان ياوري بگمار (75) ای مسلمانان! بدانید، آنانکه ايمان آورده اند در راه خدا ميجنگند و آنانکه کفر ورزيدند در راه طاغوت مي جنگند، پس با دوستان شيطان بجنگيد که حيله شيطان ضعيف است (76) ای پیامبر! آيا كساني را نديدي که به آنان گفته شده بود دست از اسلحه بکشيد و نماز بپاداريد و زکات دهيد، و آنها تا اینجا را قبول کردند، اما هنگاميکه جنگ مقرر شد ناگهان عده اي از آنان چنان شده اند که از آن دشمن ها هم مانند خدا بلکه هم شديدتر ميترسند، و ميگويند پروردگارا چرا جنگ بر ما مقرر کردي  کاش تا سرآمدي نزديک به تاخير مي انداختي.  ای پیامبر! به آنان بگو برخورداري دنيا کم است و آخرت براي اهل تقوا بهتر است ، و حتي به اندازه بسيار ناچيزي هم ظلم نخواهند شد (77) ای مسلمانان! هر جا که باشيد مرگ شما را مي ربايد ، حتي اگر در برج هائي محکم باشيد ، و هنگاميکه به شما چيزی که به نظرتان خوب است  برسد ميگوئید اين از جانب خدا بوده ، و اگر چيزی که به نظرتان بد است برسد  ميگوئید اين از جانب پیامبر بوده . بگو همه اش از جانب خدا بوده. اينها چه شان است که به اين زودي ها سخن درست را نمي فهمند؟ (78) به آنها بگو هر چيزی که واقعا خوب باشد و به شما برسد از جانب خداست ، و هر چيزی که واقعا بد باشد و به شما برسد از جانب خودتان است ، و تو را براي مردم رسول فرستاديم و خداوند هم بعنوان گواه كافي است (79) کسي که رسول را اطاعت کند خدا را اطاعت کرده ، و ما تو را نگهبان آنها قرار نداديم (80) و برخی از آنها اظهار اطاعت مي کنند اما همينکه از نزد تو بيرون ميروند بطور پنهاني چيزي مغاير قول تو ميگويند ، و البته خداوند آنچه را که پنهاني ميگويند مي نويسد . پس ، از آنان روي بگردان و بر خدا توکل کن و خداوند بعنوان وکيل کافي است (81) آيا آنان در قرآن تدبر نمي کنند در حاليکه اگر از جانب غير خدا بود اختلاف زيادي در آن مي يافتند (82) و هنگامي که موردي از امنيت يا نگراني برايشان پيش آيد آنرا منتشر مي کنند و اگر آن را به رسول و يا کارگزارانِ از بين خودشان منتقل ميکردند آنان که ميتوانند استنباط کنند ، آن را ميفهميدند . و به آنان بگو اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود جز عده کمي از شما  شيطان را پيروي ميکرديد (83) پس، ای پیامبر! در راه خدا بجنگ ، واين تکليف جز بر خودت نيست ، و مسلمانان را نيز بر آن تشويق کن . چه بسا که خداوند نيروي کافران را از شما باز دارد و خداوند از لحاظ نيرو و عذاب قوي تر است (84)

قبلی:  سوره نساء سوره نساء
بعدی:  سوره نساء سوره نساء
Print
5 بار مطالعه شده است

پیش تفسیر

1 – استخراج عصاره محتوای سوره و پاراگراف (راه اول)

اول (چنانکه بارها و بارها دیده اید) عصاره محتوای سوره را استخراج میکنیم: 

طرز استخراج عصاره محتوای سوره را (یعنی «درس» سوره را)  در قسمت اول ارائه کرده ایم که مطابق ذیل است:

درس: اي مسلمانان! مسلماني خويش را با دور شدن از صفات کافرانه و منافقانه و عمل به احکام (فردي و اجتماعي) ارتقاء دهيد.

برآیند درسِ فوق و متن پاراگراف درب خواهد بود، به شرح ذیل:

درب: جهاد و جهاد آزادي بخش کنيد تا رشد يابيد.

2 - استخراج عصاره محتوای پاراگراف (راه دوم)

ریز کردن پاراگراف تا حد امکان:

1

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ خُذُواْ حِذْرَكُمْ فَانفِرُواْ ثُبَاتٍ أَوِ انفِرُواْ جَمِيعًا ﴿71﴾ وَإِنَّ مِنكُمْ لَمَن لَّيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُن مَّعَهُمْ شَهِيدًا ﴿72﴾ وَلَئِنْ أَصَابَكُمْ فَضْلٌ مِّنَ الله لَيَقُولَنَّ كَأَن لَّمْ تَكُن بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يَا لَيتَنِي كُنتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِيمًا ﴿73﴾ فَلْيُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا بِالآخِرَةِ وَمَن يُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ فَيُقْتَلْ أَو يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا ﴿74﴾

ریزدرب: ای مسلمانان! در حالت آماده باش باشید، و کسانیکه تردید دارند باعث سستی شما نشوند

2

وَمَا لَكُمْ لاَ تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاء وَالْوِلْدَانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ وَلِيًّا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ نَصِيرًا ﴿75﴾ الَّذِينَ آمَنُواْ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُواْ أَوْلِيَاء الشَّيْطَانِ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَعِيفًا ﴿76﴾

ریزدرب: ای مسلمانان! با پیروان شیطان داخل مبارزه شوید

3

 أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّواْ أَيْدِيَكُمْ وَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً وَقَالُواْ رَبَّنَا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتَالَ لَوْلا أَخَّرْتَنَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ قُلْ مَتَاعُ الدَّنْيَا قَلِيلٌ وَالآخِرَةُ خَيْرٌ لِّمَنِ اتَّقَى وَلاَ تُظْلَمُونَ فَتِيلاً ﴿77﴾ أَيْنَمَا تَكُونُواْ يُدْرِككُّمُ الْمَوْتُ وَلَوْ كُنتُمْ فِي بُرُوجٍ مُّشَيَّدَةٍ وَإِن تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُواْ هَذِهِ مِنْ عِندِ اللّهِ وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُواْ هَذِهِ مِنْ عِندِكَ قُلْ كُلًّ مِّنْ عِندِ اللّهِ فَمَا لِهَؤُلاء الْقَوْمِ لاَ يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثًا ﴿78﴾ مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولاً وَكَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا ﴿79﴾

ریزدرب: ای پیامبر! در میان پیروانت کسانی هستند که از موضوع مبارزه به سختی نگران میشوند، آنها را با تذکر به حقایقی که برتو خوانده ایم، تشویق و امیدوار کن

4

مَّنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللّهَ وَمَن تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا ﴿80﴾ وَيَقُولُونَ طَاعَةٌ فَإِذَا بَرَزُواْ مِنْ عِندِكَ بَيَّتَ طَآئِفَةٌ مِّنْهُمْ غَيْرَ الَّذِي تَقُولُ وَاللّهُ يَكْتُبُ مَا يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ وَكَفَى بِاللّهِ وَكِيلاً ﴿81﴾

ریزدرب: ای پیامبر! برخی از مسلمانان، ضعف ایمان دارند، آنها را به حال خودشان بگذار و توکلت بخدا باشد

5

أَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِندِ غَيْرِ اللّهِ لَوَجَدُواْ فِيهِ اخْتِلاَفًا كَثِيرًا ﴿82﴾

ریزدرب: ای مسلمانان! این قرآن قول خود خداوندتان است و این حکم جهاد هم در همین قرآن ذکر شده است

6

وَإِذَا جَاءهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُوْلِي الأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلاَّ قَلِيلاً ﴿83﴾

ریزدرب: ای مسلمانان! اخبار و تحلیل های خویش را انتشار ندهید، آنها را به مافوق هایتان منتقل کنید تا آنها برخورد شایسته کنند

7

 فَقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ تُكَلَّفُ إِلاَّ نَفْسَكَ وَحَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَسَى اللّهُ أَن يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَاللّهُ أَشَدُّ بَأْسًا وَأَشَدُّ تَنكِيلاً ﴿84﴾

ریزدرب: ای پیامبر! موضوع مبارزه قطعا تو هست، و تو نیز مسلمانان را بر آن تشویق کن و امیدوار باش

تقطیع:

در فوق دیده اید که ما پاراگراف را به تعدادی «ریزپاراگراف» تجزیه کرده ایم.

اصلی-فرعی

قسمت هایی را که می بینید فوقا با حروف پر رنگ (بولد) کار کرده ایم، اصلی است.

لُبّ مطلب:

با توجه به ریزپاراگراف ها، و ریزدربها، و جمع بندیِ ریزدرب ها، همان درب پاراگراف که فوقا می بینید حاصل خواهد شد و البته توجه دارید که درب مذکور از راه محاسبه استخراج شده است.

3 – از اول تا اینجا

در پاراگراف 1 می فرماید : ای مردم ! ازخداوندی که وجودتان وهمه بشریت ازاوست تقواداشته باشید  و ای مسلمانان ! درمورد یتیمان ، واموال آنها ، ومقررات ارث ،  تقوا را بسیار رعایت کنید .

در پاراگراف 2 می فرماید : ای مسلمانان ! درمورد مقررات ازدواج وطلاق وامور مرتبط، بسیار مراقبت نموده و تقوا رابسیار رعایت کنید .

در پاراگراف 3 می فرماید : ای مسلمانان ! ازرفتارهای ناصحیح مالی بین خویش حذر کنید ، وازگناهان بزرگ ، وبخصوص قتل ، بپرهیزید و به بنیان خانواده خیلی اهمیت دهید ودراین مورد تقوا را رعایت کنید و به اعتقادات صحیح ، رفتار صحیح مالی ، رفتار صحیح با نزدیکانتان ، ونماز صحیح ، و اخلاص دراعمال بسیار اهمیت دهید .

در پاراگراف 4 می فرماید : ای پیروان رسول خدا ! از این یهودیان که مرتکب این رفتارها میشوند دوری کنید .

در پاراگراف 5 می فرماید : ای مسلمانان ! به ادای امانت و به عدالت درهنگام قضاوت بسیار اهمیت دهید و از منصوبان الهی (اولوالامر منکم) اطاعت کنید.

در این پاراگراف می فرماید : ای مسلمانان ! به جهاد و جهاد آزادی بخش همراه رسول خدا-ص- بپردازید تا به رشد و ارتقاء شخصیتی شایسته برسید.

4 - سوالات

1 – در این پاراگراف نسبتا بلند (71 تا 84) ، کدام آیات فرعی و کدام پرانتزی است؟

2 – به نظر می آید آیه 78 حاوی یک پارادوکس است، آن را حل کنید .

5 - حدسیاتی از اوضاع و احوال آن روزها

در این پاراگراف نکته جدیدی مطرح شده است.

جنگ­هائی که مسلمانان به رهبری آنحضرت تاکنون داشتند عبارت بود از بدر و احد و احزاب که جنبه­های دفاعی آنها واضح است .

اما در این سوره (و در این پاراگراف) سخن از نوع خاصی از جنگ تعرضی است که مطابقِ مندرجاتِ این پاراگراف می­توانیم آن را «جهاد آزادیبخش» بنامیم.

در این نوع جنگ، نه فتح سرزمین­ها هدف است و نه کسب غنائم بلکه هدف، آزادسازی کسانی است که در بند کسانی هستند که آنها را از قوایِ طبیعیِ خدادادی­شان تهی کرده­اند (آیه 75) و این موضوع نیز یک تکلیف است در عرض سایر تکالیف مانند نماز و زکات و غیره (آیه 77) اما اکثر مسلمانان از همان ابتدای نزول این تکلیف نسبت به آن سستی بخرج دادند (آیه­های 75 و 77) تا اینکه این تکلیف از مسلمانان برداشته شد (آیه 84) و فقط بر عهده رسول خدا(ص) ماند (آیه 84)

6 - پیشگوئی های تحقق یافته

در آیه 71 پیشگوئی نموده که جنگ ها هنوز تمام نشده است .

در آیه 82 پیشگوئی نموده که در متن و مطالب قرآن اختلافی پیدا نخواهد شد .

7 - آیات برجسته این پاراگراف

برجستگی آیه 71 از باب «در آمادگی نگهداشتنِ» جامعه مسلمانی برای دفاع در مقابل هجومِ پیش بینی نشده است.

آیه 75 از باب لزوم «جنگ های آزادی بخش» (با شرایطش که به نظر شیعیان می باید معصوم در فرماندهی اش باشد) برجسته است.

آیه 78 از لحاظ کثرت اقبال هنرمندان خوشنویس و کاشیکار و دیده شدن کارهای آنان در مساجد و زیارتگاه ها برجسته است.

آیه 82 از آنجا که یکی از ملاک های مهم تشخیص معجزه بودن قرآن است، از برجستگی خاصی برخوردار است، بعلاوه اینکه که این روز ها که ما شاهد یک روحیه «بازگشت به قرآن» و شاهد آغاز افول سلطه بلامنازع روایات و گفته های این و آن هستیم، این آیه خیلی بیشتر از سابق در مرکز توجهات قرآن پژوهان قرار گرفته است.

8 - آیات مشکل

آیه 79 از آنجا که مفسران در تفسیرش راه اختلاف پیموده و سخنان متناقض و متعارض گفته اند جزء آیات مشکل قلمداد میشود.

9 - در این پاراگراف، کدام فقرات، فوق ذهنیات معاصران نزول است؟

(این قسمت جواب سروش و شبستری است که گفته اند قرآن فوق ذهنیات مخاطبان اولیه ندارد)

آیه 74 «قیامتی» است، و هیچ بنی بشری تجربه اش را ندارد، و قبل از قیامت نخواهد داشت، لذا، چه در آن روزهای نزول وحی و چه الی یوم القیامه بالاتر از ذهنیات بشر خواهد بود.

همچنین است آیه 77.

مکانیزمِ اجرائیِ آیه 79 برای ما ساکنان قرن 21 نیز روشن نیست چه رسد مخاطب های اولیه!

در آیه 76 به موجودی اشاره شده که معهود ما بشر قرن حاضر هم نیست، چه رسد به مشافهین 1400 سال قبل!

همچنین است آیه 83.

10 - مخاطبان اولیه از این پاراگراف چه تلقیی  میداشتند؟

کلماتی که در این پاراگراف بکار رفته ، در طول این مدت طولانی ، از نزول این سوره تا به امروز ، تغییر معناییِ چندانی نیافته ، و لذا مخاطب های اولیه نیز از این پاراگراف همان تلقی را میداشته اند که ما .

11 - چه عناصر فرا زمانی و فرا مکانی در این پاراگراف هست؟

جهاد و جهاد آزادي بخش کنيد تا رشد يابيد.

12 – کدام عناصر این پاراگراف «برای اولین بار» است؟

با توجه به ترتیب نزول سوره ها ، تقریبا تمام عناصر این پاراگراف «برای اولین بار» است .

شرح مختصر

کلیدهای تفسیری

بحث متنی

این پاراگراف «جنگی» است، و آیه های 72 و 73 از این لحاظ که در جهت توضیح آیه 71 است فرع بر آن است .

همچنین است آیه های 77 تا 83 نسبت به آیه 76 .

آیه 82 از جنس قبل و بعد خویش نیست و «پرانتزی» است.

ملاک بسیار مهم در تشخیص اعجاز قرآن

آیه 82 بطور قطع یکی از ملاک­های اصلی شناخت معجزه بودن قرآن است.

این ملاک، از لحاظ ملاک بودن واضح است، مثلاً اینکه در ابتدای نزول قرآن که شرایطِ ضعف بود با شرایط کنونی آن که شرایط قوت و قدرت است که تقریباً اواخر نزول قرآن است، «مواضع» قرانی هرگز فرق نکرده و چنانکه بارها دیده­ایم، مطالبی در سوره­های اعراف و بقره و آل­عمران و مائده آمده، در اولیه­ترین سوره­ها نیز همان مطالب و حتی گاهی با همان الفاظ و عبارات آمده در حالیکه هر فرد انسانی در طول مدتی حدود بیست سال، مواضع، نقطه­نظرها، حساسیت­ها، و علائقش فرق می­کند، آنهم فرقهای عمده و شدید.

و لذا ثبات مواضع و مطالب و نقطه­نظرها و حساسیت­های قرآنی، نشانه از منشاء غیربشری آن دارد.

البته اگر بخواهیم حق این مطلب را ادا کنیم باید مثالهای زیادی بیاوریم که صفحات زیادی می­طلبد اما در این مختصر بنا را بر اختصار گذاشته­ایم.

چرا اینجا؟

سئوالی که بمحض دیدن آیه 82 به ذهن می­آید این است که چرا این مطلب در اینجا ذکر شده است؟

توضیح اینکه مطالب این بند در رابطه با جنگ و تشویق مردم به پرداختن به آن، و نکوهش اشخاص سست، و وعدۀ بهشت برای افراد جدی، و استدلالِ لزوم آن، و ریختنِ ترس اشخاصی که از پرداختن به آن پرهیز دارند، و غیره و غیرۀ مرتبط با جنگ است، چرا در وسط مطلب ناگهان به اثبات اصالت قرآن می­پردازد؟

در اینجا هم «درس» و «درب» بما کمک می­کند.

به این معنی که ای مردم! ای مردم کُند! ای مردم سُست! ای مردمی که علاقه­ای به جهاد آزادیبخش ندارید! این دستور هم یکی از دستورهای خداست. اگر شکی دارید، بدانید که در قرآن است، و قرآن هم از جانب خداست.

ترجمه تفسیریِ آزاد

اي مسلمانان! آمادگيِ دفاعی تان را حفظ كنيد ، سپس دسته دسته يا دستجمعي بسوي جهاد حرکت کنيد (71) و در بین شما کساني هستند که کندي مي کنند ، و اگر به شما مصيبتي رسيد ميگويند خداوند بمن لطف کرد که با آنها شهيد نشدم (72) و اگر فضلي از جانب خداوند به شما رسيد گوئي که اصلا دوستيي بين آنها و شما نبوده،  ميگويند کاش با آنها بودیم و جايزه بزرگي ميبردیم (73) پس شما مانند آنها مباشید بلکه طوری باشید که زندگي دنيا را به آخرت ميفروشند و راه خدا بجنگید ، و کسي که در راه خدا بجنگد و کشته شود يا پيروزشود بزودي پاداشي عظيم به او ميدهيم (74) و چه تان است که در راه خدا و مردان و زنان و بچگاني که ضعيف نگهداشته شده اند نمي جنگيد؟ که ميگويند پروردگارا ما را از اين شهري که اهلش ظالمند خارج کن ، و از جانب خويش برايمان سرپرستي قرار داده ، و از جانب خويش برايمان ياوري بگمار (75) ای مسلمانان! بدانید، آنانکه ايمان آورده اند در راه خدا ميجنگند و آنانکه کفر ورزيدند در راه طاغوت مي جنگند، پس با دوستان شيطان بجنگيد که حيله شيطان ضعيف است (76) ای پیامبر! آيا كساني را نديدي که به آنان گفته شده بود دست از اسلحه بکشيد و نماز بپاداريد و زکات دهيد، و آنها تا اینجا را قبول کردند، اما هنگاميکه جنگ مقرر شد ناگهان عده اي از آنان چنان شده اند که از آن دشمن ها هم مانند خدا بلکه هم شديدتر ميترسند، و ميگويند پروردگارا چرا جنگ بر ما مقرر کردي  کاش تا سرآمدي نزديک به تاخير مي انداختي.  ای پیامبر! به آنان بگو برخورداري دنيا کم است و آخرت براي اهل تقوا بهتر است ، و حتي به اندازه بسيار ناچيزي هم ظلم نخواهند شد (77) ای مسلمانان! هر جا که باشيد مرگ شما را مي ربايد ، حتي اگر در برج هائي محکم باشيد ، و هنگاميکه به شما چيزی که به نظرتان خوب است  برسد ميگوئید اين از جانب خدا بوده ، و اگر چيزی که به نظرتان بد است برسد  ميگوئید اين از جانب پیامبر بوده . بگو همه اش از جانب خدا بوده. اينها چه شان است که به اين زودي ها سخن درست را نمي فهمند؟ (78) به آنها بگو هر چيزی که واقعا خوب باشد و به شما برسد از جانب خداست ، و هر چيزی که واقعا بد باشد و به شما برسد از جانب خودتان است ، و تو را براي مردم رسول فرستاديم و خداوند هم بعنوان گواه كافي است (79) کسي که رسول را اطاعت کند خدا را اطاعت کرده ، و ما تو را نگهبان آنها قرار نداديم (80) و برخی از آنها اظهار اطاعت مي کنند اما همينکه از نزد تو بيرون ميروند بطور پنهاني چيزي مغاير قول تو ميگويند ، و البته خداوند آنچه را که پنهاني ميگويند مي نويسد . پس ، از آنان روي بگردان و بر خدا توکل کن و خداوند بعنوان وکيل کافي است (81) آيا آنان در قرآن تدبر نمي کنند در حاليکه اگر از جانب غير خدا بود اختلاف زيادي در آن مي يافتند (82) و هنگامي که موردي از امنيت يا نگراني برايشان پيش آيد آنرا منتشر مي کنند و اگر آن را به رسول و يا کارگزارانِ از بين خودشان منتقل ميکردند آنان که ميتوانند استنباط کنند ، آن را ميفهميدند . و به آنان بگو اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود جز عده کمي از شما  شيطان را پيروي ميکرديد (83) پس، ای پیامبر! در راه خدا بجنگ ، واين تکليف جز بر خودت نيست ، و مسلمانان را نيز بر آن تشويق کن . چه بسا که خداوند نيروي کافران را از شما باز دارد و خداوند از لحاظ نيرو و عذاب قوي تر است (84)

 

 

 

دی ان ان